OKULDAYIZ: OSMANGAZİ "Üniversite-Toplum-Özel Sektör İşbirliğiyle" Nöroardışık Eğitim Uygulamaları (Eylül 2021- Devam ediyor)

OKULDAYIZ: OSMANGAZİ

"Üniversite-Toplum-Özel Sektör İşbirliğiyle"

Nöroardışık Eğitim Uygulamaları

(Eylül 2021-Devam ediyor)

 

Okuldayız Osmangazi 2021-2022 Proje Raporu için tıklayınız

Okul temelli toplum çalışmaları özel sektör, toplum, üniversite işbirliğiyle ve nöroardışık eğitim uygulamaları ile Bursa’da devam etmektedir.  Doç. Dr. Özden Bademci’nin koordinasyonunda SOYAÇ’ta görevli Kaya Yüksek, İbrahim Eren ve Melike Arslan’ın   kolaylaştırıcılığında devam eden projede; lisans ve lisansüstü programlara devam eden 56 üniversite öğrencisi (Psikoloji, Beslenme ve Diyetetik, Çocuk Gelişimi, Felsefi Danışmanlık, İlköğretim Matematik Öğretmenliği, Beden Psikoterapisi Sertifikalı Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı) 20 öğretmen, 15 BOSCH BirİZ Sosyal Sorumluluk Kulübü gönüllüsü, 1 uluslararası stajyer öğrenci, 20 öğretim üyesi ve diğer gönüllülerle birlikte 114 kişi görev yapmaktadır. Proje kapsamında Çocuk Travma Akademisinin (https://www.childtrauma.org/) kurucusu ve nörogelişimsel travma alanına yön veren isimlerden çocuk psikiyatristi Prof. Dr. Bruce Perry ve ekibiyle çalışmaya başlanmıştır. Köpek Gibi Büyütülmüş Çocuk, Sana Ne Oldu? gibi kitapların yazarı Prof. Dr. Bruce Perry’nin ihmal ve istismarın çocukların henüz gelişmekte olan beyinlerine etkileri üzerine çalışmaları dünya çapında etki uyandırmıştır. Çocuk Travma Akademisinin kıdemli eğitmeni Steve Graner tarafından istismar mağduru çocukların okulda desteklenmeleri için çocuk gelişimine her yönden duyarlı ve saygılı olmayı ilke edinen Eğitimde Nöroardışık Model (The Neurosequential Model in Education) geliştirilmiştir. Bursa’da okul terkinin yüksek olduğu bir ilkokulda çalışan öğretmenlere eğitimde nöroardışık model eğitimi verilmiştir. Öğretmenler, Beden Psikoterapisi Sertifikalı Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programına devam eden öğrenciler ve BOSCH Birİz Sosyal Sorumluluk Kulübünün gönüllülerince SOYAÇ Modeli eşliğinde desteklenmiştir. Proje kapsamında Üniversitemizin kurucu vakfı İstanbul Marmara Eğitim Vakfı ve Marmara Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü işbirliğiyle aile destek çalışmaları gerçekleştirilmiş, çocuklar sınıf içinde oyun ve felsefe atölyeleri ile desteklenmiştir.

Nöroardışık Eğitim Uygulamaları

Nöroardışık Eğitim Modeli (NEM),   eğitimcilerin öğrencilerinin davranışlarını ve akademik performanslarını anlamalarına yardımcı olmak için geliştirilmiş, insan gelişimi ve işleyişi hakkında nörogelişimsel olarak bilgilendirilmiş, biyolojik gelişimi dikkate alan, ayrıca travma bilgisine dayalı bir eğitim modelidir. Eğitimcilerin nöroardışık gelişimin temel kavramları konusunda bilgilendirilmesi ve bu bilginin öğrenme ilişkilerine nasıl aktarılacağının öğrenilmesi amaçlanmaktadır. NEM belirli bir “müdahale” değildir. NEM, okul personelini beyin gelişimi ve gelişimsel travma hakkında bilgilendirdikten sonra bu bilgiyi öğrencilerle özellikle de olumsuz çocukluk deneyimleri olan öğrencilerle ilişkilerine nasıl uygulayacaklarını öğretmenin bir yoludur.

Öğretmen Destek Çalışmaları:

Disiplinlerarası Sınıf Ekipleriyle Olgu Çalışmaları

Proje okulunun öğretmenleri için Beden Psikoterapisi Sertifikalı Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programına devam eden öğrencilerin koordinasyonunda ve BOSCH Birİz Sosyal Sorumluluk Kulübü gönüllülerinin katılımıyla sınıf ekipleri oluşturulmuştur. Köpek Gibi Büyütülmüş Çocuk başlıklı kitapta ele alınan çocukların hikâyeleri önce NEM’in yaratıcısı Steve Graner ile tüm proje ekibiyle tartışılmış; daha sonra da haftalık sınıf ekibi buluşmalarında öğretmenler tarafından getirilen örnek vakalar da dahil edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmalar Doç. Dr. Özden Bademci’nin süpervizyonu ve kolaylaştırıcılığında; Kaya Yüksek’in asistanlığında gerçekleştirilmiştir.

Çocuk Destek Çalışmaları

1. Oyunlarla Akran Temelli  Terapötik Grup Desteği

Çocukların davranışlarının anlaşılarak desteklenmeleri ve akademik performanslarının arttırılması amacıyla Çocuk Gelişimi Programı ve Psikoloji Bölümünün işbirliğiyle travma bilgisine dayalı ve bütüncül bir yaklaşımla oyunlar geliştirilerek sınıf öğretmenlerinin kolaylaştırıcılığında sınıf içinde desteklenmişlerdir. Çalışmalar, Doç. Dr. Figen Karadayı, Öğr. Gör. Diğdem Enerem, Öğr. Gör. Gülşah Aydın Yeşilyurt, Öğr. Gör. Özlem İlker’in süpervizyonu ve kolaylaştırıcılığında yapılmıştır.

Çevrimiçi oynanan oyunlara Psikoloji Bölümü lisans, Çocuk Gelişimi Programı önlisans ve gönüllü öğrencilerle birlikte karar verilmiş; öğrenciler oyunları önce danışman öğretim üyeleriyle oynadıktan sonra BOSCH gönüllüsünün de hazır bulunduğu sınıflarda çevrimiçi olarak çocuklarla oynamışlardır. Proje boyunca üniversite öğrencileri kuramsal ve uygulamaya dönük bilgilerin yanı sıra olgu örnekleri üzerinden tartışmalarla desteklenmişlerdir.

 

2. Çocuklarla Felsefe Atölyesi

Çocuklarla Felsefe, problem felsefesi olarak tanımladığımız temel felsefe alt dalları kapsamında ve çocukların gündelik yaşam deneyimlerinin de içinde yer alan dürüstlük, cesaret, sevgi, arkadaşlık, dostluk, adalet, çevre, doğa, kimlik vb. kavramların topluluk olarak soruşturulması yöntemine dayanan bir pedagojidir. Yaşama dair felsefi bir anlayış geliştirme kapsamında yürütülen çevrimiçi sınıf etkinliklerinde, çocukların bilginin pasif alıcı değil aktif üretici olduğu, cevaplardan çok sorularla ilgilendikleri, ezbere dayalı değil soruşturarak, soru üreterek öğrenme becerilerinin geliştirildiği çalışmalar yürütülmüştür. Çalışmalar, Prof. Dr. Betül Çotuksöken’in koordinasyonunda, Felsefi Danışman ve Çocuklar için Felsefe Eğitmeni Hülya POYRAZ’ ın eğitmenliği ve danışmanlığında  gerçekleştirilmiştir.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Temelinde Kadın Çalışmaları

Her bireyin hakkı olan eğitim, sağlık, istihdam, siyaset, hukuk ve karar alma süreçlerinde aktif katılım hakkı olduğu halde, günümüzde söz konusu insan haklarına özellikle kadınların katılımında fırsat eşitliği sağlanamamaktadır. Toplumsal cinsiyet eşitliğini temel alan toplum temelli çalışmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla, “Okuldayız: Osmangazi Projesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Temelinde Kadın Çalışmaları” gerçekleştirilmiş; proje okula devam eden çocukların anneleri “Okuma Yazma Temel Eğitimi” ve “Uygulamalı Sağlıklı Mutfak Atölyesi” olarak iki ayrı faaliyetle desteklenmeye çalışılmıştır.

1. Okuma Yazma Temel Eğitimi

Söz konusu faaliyet kapsamında, okuryazar olmayan ve çalışmalara gönüllü olarak katılmak isteyen annelere okuma yazma becerilerinin kazandırılması için bireysel destek verilerek, birinci kademe okuma-yazma belgesi almaya hazır hale gelmeleri amaçlanmıştır.  Söz konusu çalışma, İstanbul Marmara Eğitim Vakfı (İMEV) Müdürü Melike Oğuzhan’ın ve Öğr. Üyesi Vildan Katmer Bayraklı’nın koordinasyonunda; İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programında öğrenim gören öğrencilerin kolaylaştırıcılığında gerçekleştirilmiştir. Üniversite öğrencileri tarafından verilen bireysel dersler, annelerin uygun olduğu saatlerde ve istediği sıklıkta çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, annelere temel düzeyde okuma yazma kitabı ve yazı defteri posta yoluyla ulaştırılmıştır. Çalışmalar, proje okulu ve BOSCH BirİZ gönüllülerinden belirlenen faaliyet temsilcileri ile eşgüdümlü olarak ilerlemiştir.

 

2. Uygulamalı Sağlıklı Beslenme Atölyesi

Okuma yazma temel eğitimiyle desteklenen kadınlar ayrıca Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinin kolaylaştırıcılığında “Uygulamalı Sağlıklı Mutfak Atölyesi”ne devam etmişlerdir. Çalışmalar, Dr. Öğr. Üyesi Şule Aktaç ve Arş. Gör. Esma Oğuz’un danışmanlığı ve koordinasyonunda, Marmara Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinin kolaylaştırıcılığında gerçekleştirilmiştir.

 

Atölyeler kapsamında anneler ve çocuklarının besin tercihiyle tutumlarına karşı farkındalıklarının arttırılması, sağlıklı yemek pişirmeye yönelik bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. TÜBİTAK Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı (2209-A) çerçevesinde yapılan çalışma kapsamında annelerin toplu halde katıldıkları 60-90 dakika süren 5 çevrimiçi mutfak atölyesi düzenlenmiştir. Atölye malzemeleri, Bursa BOSCH Birİz gönüllüleri aracılığıyla anlaşmalı olan bir kooperatif marketten temin edilmiştir. Çalışmalar, proje okulu ve BOSCH Birİz gönüllülerinden belirlenen faaliyet temsilcileriyle eşgüdümlü olarak ilerlemiştir.

 

3. Psikososyal Destek

Okuma yazma temel eğitimi ve uygulamalı sağlıklı mutfak atölyelerine katılan annelerden gönüllü olan 4 kişiye Maltepe Üniversitesi Beden Psikoterapisi Sertifikalı Klinik Psikoloji Tezli Yüksek Lisans Programına devam eden iki yüksek lisans öğrencisi psikososyal destek vermiştir. Her anne için üç oturum şekilde gerçekleştirilen psikososyal destek çalışmalarında annelerin gündeme getirdikleri, ortak olarak belirlenen konular üzerinde durulmuş; annelerin ihtiyaçlarına yönelik olarak kısa süreli çözüm odaklı ve beden odaklı terapötik tekniklerden de yararlanarak destek verilmeye çalışılmıştır.